Znaki pocztowe Starogardu do 1920 roku

Moja fascynacja historią poczty wybuchła 30 lat temu na Jarmarku Dominikańskim. Szukając dla siebie szufladki w świecie filatelistyki trafiłem na „kocykowy” sklepik z całościami i po dłuższej rozmowie z Bernardem Jesionowskim podjąłem decyzję o ukierunkowaniu zainteresowań i nabyłem pierwszy walor (karta 77 eksponatu). Wybrałem Starogard, stolicę Kociewia, ważny ośrodek administracyjny i sądowy w regionie. W siedzibie Okręgu poznałem życzliwych Kolegów, zyskałem wielką pomoc w budowaniu wiedzy.  Ten nowy świat tak mnie porwał, że z  radością „odrabiałem lekcje”, a w poszukiwaniu walorów byłem wszędzie i poznałem wszystkich.  W roku 2009, debiutowałem eksponatem „Znaki pocztowe Starogardu do 1920 roku” na Wystawie Okręgowej w Koszalinie – i wygrałem. Wiadomość – pamiętam jak dziś – otrzymałem telefonicznie na skrzyżowaniu Chopina i Grunwaldzkiej w Sopocie. Na szczęście nie puściłem kierownicy – tylko dlatego, że nie ja prowadziłem... 

Zakończyłem aktywność tego eksponatu na Wystawie Międzynarodowej Zgorzele ‘25, gdzie wygrał klasę historii poczty – prawda, że skromnie obsadzoną. W międzyczasie wystawiałem eksponat kilkanaście razy na wystawach konkursowych – zawsze w barwach złota: od pozłacanego na Wystawie Światowej IBRA 2023 po duży złoty na Wystawie Międzynarodowej Głogów 2015. Jego wcześniejsza wersja była około 10 lat w Galerii Eksponatów Polskich na stronie ZG PZF; wiem – co dla mnie miłe - że korzystali z niej filateliści specjalizujący historię poczty na ziemiach polskich w latach zaboru pruskiego.

W eksponacie od kilku lat coraz trudniej mi cokolwiek zmienić. Liczę, że znajdę jeszcze przesyłkę z pierwszym stemplem poczmistrza (z kalendarzem!) z 1819 roku, znany z monografii Starogardu oraz bilet wystawiony na stacji dyliżansowej w Starogardzie Szlacheckim.

Zdobyta wiedza i doświadczenie były asumptem do opracowania kolejnych eksponatów z zakresu historii poczty, a dedykowanych mojemu rodzinnemu Sopotowi oraz  Gdyni, „miastu z morza i marzeń”.  Ale o nich przy następnej okazji...

Lubię to.

Poczta w Warszawie w czasie I wojny światowej

Moja przygoda z filatelistyką zaczęła się podobnie jak u wielu innych kolekcjonerów. Już w szkole podstawowej zafascynowały mnie znaczki z rybkami, zwierzętami i nazwami odległych nieznanych mi krajów. Potem, jak to często bywa, hobby zeszło na dalszy plan – przyszły studia, praca i rodzina.

Po kilku latach, gdy życie się ustabilizowało, przypadkiem trafiłem do sklepu filatelistycznego Pawła Wohla przy ulicy Nowy Świat. To właśnie wtedy wróciłem do filatelistyki. Początkowo zbierałem wszystko, ale wkrótce zrozumiałem, że warto skupić się na jednym temacie. Zacząłem od znaczków polskich, jednak szybko odkryłem, że całości pocztowe są równie, a może nawet bardziej interesujące.

Dowiedziałem się też o spotkaniach warszawskich filatelistów w szkole przy ulicy Felińskiego 13. Tam poznałem doświadczonych kolekcjonerów, m.in. Jacka Kosmalę, którzy wyjaśnili mi zasady profesjonalnej filatelistyki.

Mój pierwszy jednoekranowy eksponat nosi tytuł „Wydanie lokalne w Skałacie 1919 r.”. Później stworzyłem kolejne eksponaty: pięcio- a obecnie ośmioekranowy „Poczty miejskie w okupowanej Polsce 1914–1918”, jednoekranowy „Poczta na Zaolziu 1938–1939” oraz mój najnowszy pięcioekranowy „Poczta w Warszawie w czasie I wojny światowej 1914–1918”.

W ostatnim eksponacie przedstawiam historię warszawskich poczt od 28 lipca 1914 r., gdy Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, aż po zakończenie wojny 11 listopada 1918 r. Pierwsze dwa ekrany pokazują przesyłki rosyjskie – m.in. przesyłki z pierwszych dni wojny, ostatnie dni poczty rosyjskiej w Warszawie, kasowniki nieme, rzadkie destynacje (Japonia, Argentyna), rzadkie telegramy, cenzury itp.

Kolejne dwa ekrany prezentują okres okupacji niemieckiej: przesyłki z sierpnia 1915 r., korespondencję poczt polowych, przesyłki sterowca LZ39 stacjonującego na Polach Mokotowskich, przesyłki niemieckiej flotylli wiślanej (Weichselflottille), cenzury, bardzo rzadkie stemple dopłaty (Porto 3 Pfennig i Porto 10 Pfennig), gazetę wysłaną pocztą oraz najpóźniejszą znaną przesyłkę poczty niemieckiej wysłaną z Warszawy 10 listopada 1918 r.

Ostatni ekran poświęcony jest warszawskiej Poczcie Miejskiej – począwszy od pierwszej przesyłki FDC z 23 września 1915 r., telegramów, rzadkiej przesyłki ze stemplem (22 groszy – pięć dni w obiegu) przez użycie znaczków połówkowanych, rzadkich stempli, aż po wyjątkową przesyłkę opłaconą stempelkiem „K.P. URZĄD POCZTOWY W WARSZAWIE”, używanym zaledwie przez półtora dnia (1–2 lipca 1918 r.).
Serdecznie zapraszam do eksponatu.